If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Als je een webfilter hebt, zorg er dan voor dat de domeinen *.kastatic.org en *.kasandbox.org niet geblokkeerd zijn.

Hoofdmenu

Samenvatting van de les: inleiding in macro-economie

In dit artikel worden de leerdoelstellingen en basiskennis rond schaarste samengevat. Je vindt in dit artikel de belangrijkste termen, basisideeën, de meest voorkomende misvattingen en discussievragen ter ondersteuning om wat je net geleerd hebt te herhalen.
Als je wilt samenvatten wat economie betekent, kun je dat doen met de volgende zin:
Individuen en samenlevingen worden gedwongen keuzes te maken, omdat de meeste middelen schaars zijn.
Economie is de studie naar hoe individuen en samenlevingen ervoor kiezen schaarse middelen toe te wijzen, waarom ze die manier kiezen en de gevolgen van die keuzes.
Schaarste wordt soms gezien als het basisprobleem van de economie. Middelen zijn schaars omdat we in een wereld leven waarin de wens van de mens oneindig groot is, terwijl het benodigde land, arbeid en kapitaal om in die vraag te voorzien wel eindig is. Dit conflict, tussen de onbeperkte vraag van de samenleving en de eindige middelen, betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden bij beslissingen over het toewijzen van schaarse middelen.
Elk economisch systeem moet de samenleving de mogelijkheid geven om keuzes te maken die antwoord geven op drie fundamentele vragen:
  • Wat zal er geproduceerd worden met de schaarse middelen van de samenleving?
  • Hoe zullen we de dingen die we nodig hebben en willen produceren?
  • Hoe zal de opbrengst van de samenleving worden verdeeld?

Sleutelbegrippen

BegripDefinitie
EconomieDe studie naar hoe individuen en samenlevingen hun schaarse middelen verdelen.
SchaarsteHet feit dat er een beperkte hoeveelheid middelen is om onbeperkte wensen te vervullen.
Economische middelenOok wel productiefactoren genoemd. Dit zijn het land (de natuurlijke middelen zoals mineralen en olie), arbeid (het werk wat door mensen wordt uitgevoerd), kapitaal (gereedschap, apparatuur en faciliteiten) en ondernemerschap (het vermogen een bedrijf te kunnen organiseren, ontwikkelen en managen) dat individuen en bedrijven gebruiken voor de productie van goederen en diensten.
ModellenGrafische en wiskundige hulpmiddelen die gecreëerd zijn door economen om de complexe processen in de economie beter te begrijpen.
Ceteris paribus Een Latijnse uitdrukking die "al het andere gelijk" betekent.
DeelnemerIets of iemand die een beslissing neemt. Dit kan een individu, een huishouden, een bedrijf, een stad, or zelfs de regering of een land zijn.
PrikkelsBeloningen of straffen die geassocieerd worden met een mogelijke actie. Deelnemers maken keuzes op basis van prikkels.
Rationele besluitvormingDeelnemers zijn "rationeel" wanneer die alle beschikbare informatie gebruiken om een keuze te maken die hen zo veel mogelijk brengt. Economische modellen nemen aan dat deelnemers rationeel zijn.
Positieve analyseAnalytisch nadenken over objectieve feiten en oorzaak-gevolgrelaties die toetsbaar zijn, zoals hoeveel van een goed verkocht zal worden wanneer de prijs verandert.
Normatieve analyseIn tegenstelling tot positieve analyse, staat bij normatieve analyse subjectief nadenken over wat we zouden moeten waarderen of welke werkwijze gekozen moet worden centraal, zoals het belang van omgevingsfactoren en de aanpak daarvan.
Micro-economieDe studie naar de interacties tussen verkopers en kopers in de markten van specifieke goederen en diensten.
Macro-economieDe studie naar geaggregeerde gegevens, de totale commerciële opbrengst en de gezondheid van landen, inclusief de analyse van factoren zoals werkloosheid, inflatie, economische groei en rentetarieven.
Economische geaggregeerde gegevensMaatstaven, zoals de werkloosheid, inflatie en de nationale opbrengst, die alle markten in de economie samenbrengen. Geaggregeerde gegevens worden vaak gebruikt als maatstaven voor de economische prestaties van een economie.

Modellen en grafieken

Economie is een sociale wetenschap, wat betekent dat economen in hun studie van menselijke interacties modellen gebruiken om het menselijk gedrag te vereenvoudigen, te analyseren en te voorspellen. Modellen omvatten grafieken en wiskundige modellen.
Het doel van deze grafieken en wiskundige modellen is het vereenvoudigen van de vele interacties die in een economie plaatsvinden. Bij het gebruik van modellen nemen economen meestal aan, wanneer het effect van een bepaalde verandering op een markt of in de economie van een land wordt geanalyseerd, dat al het andere constant blijft. De term die we gebruiken voor "al het andere gelijk" is de Latijnse uitdrukking ceteris paribus.
Een andere aanname van economen is dat economische deelnemers rationeel zijn en een prikkel hebben om beslissingen te nemen die altijd in hun eigen belang zijn. Hoewel mensen zich in werkelijkheid vaak irrationeel gedragen, proberen economen wetten op te stellen en voorspellingen te maken over de invloed van menselijke interacties op de samenleving door aan te nemen dat al het andere gelijkt blijft (ceteris paribus) en dat mensen, bedrijven, overheden en andere actoren rationele besluitvormers zijn.
Bij de studie van economische vraagstukken kunnen we gebruik maken van positieve analyse of normatieve analyse. Een positieve analyse benadert vraagstukken objectief, gebaseerd op feiten en in termen van oorzaak en gevolg. Als economen het niet eens zijn met elkaar, is dat meestal te wijten aan verschillende normatieve analyses. Bij het gebruik van een normatieve analyse gaat het over de vraag wat er moet gebeuren of hoe wenselijk een actie is in vergelijking met een andere actie.
De studie van de economie wordt soms opgesplitst in twee disciplines: micro-economie en macro-economie. Micro-economie onderzoekt de wisselwerking tussen kopers en verkopers op individuele markten voor goederen en diensten, de concurrentiestructuur van markten en de markten voor productiemiddelen. Marco-economie onderzoekt de interacties en het gedrag van de economieën van hele landen, zoals waarom recessies zich voordoen, wat tot economische groei leidt, en hoe landen van specialisatie en handel kunnen profiteren.

Veelvoorkomende misvattingen

  • Economie is niet de studie van aandelenmarkten, geld of hoe een bedrijf geleid moet worden. Hoewel veel nieuwe studenten denken daarover te leren, is economie een sociale wetenschap die de interacties van mensen beter probeert te begrijpen en voorspellen. Dit is anders dan bedrijven en financiën, waar de focus ligt op hoe een bedrijfsorganisatie geleid moet worden en hoe je geld kunt investeren om er het hoogste rendement uit te halen.
  • Een essentiële aanname die gemaakt wordt in de meeste economische analyses is dat alle mensen rationeel zijn en altijd keuzes op basis van eigenbelang maken. In werkelijkheid kunnen mensen, bedrijven en zelfs hele samenlevingen natuurlijk heel irrationeel zijn.
  • Alleen omdat een besluit "irrationeel" is in economische zin, betekent nog niet dat het per definitie verkeerd, slecht of minder is dan wat een econoom een "rationeel" besluit zou noemen. Het gebied van de gedragseconomie probeert juist de vele redenen beter te begrijpen waarom mensen economisch "irrationele" besluiten nemen.
  • Een van de vier economische middelen die samenlevingen moeten verdelen is kapitaal. Wanneer mensen het woord kapitaal gebruiken in dagelijkse zin, refereren de meesten naar geld oftewel "financieel kapitaal". In de economie wordt kapitaal gedefinieerd als goederen (gereedschappen, machines, apparatuur en fysieke infrastructuur) die gebruikt worden om andere goederen of diensten te produceren. Een robot op de fabrieksvloer wordt gedefinieerd als economisch kapitaal; het geld dat je kan lenen om je bedrijf te starten niet.

Discussievragen

  • De Victoriaanse historicus Thomas Carlyle noemde economie ooit de "sombere wetenschap" omdat hij dacht dat het obsessief gericht was op de schaarste van middelen. Wat biedt economie als wetenschap de samenleving wat andere wetenschappen, zoals scheikunde, biologie en natuurkunde, niet kunnen bieden?
  • Leg uit hoe schaarste jouw dagelijks leven beïnvloedt door middel van drie sleutelbegrippen uit deze les.
  • Wat zijn de drie fundamentele economische vragen? Hoe hebben verschillende samenlevingen, die je kent of bij andere vakken hebt bestudeerd, geprobeerd antwoord te geven op deze vragen?

Wil je meedoen aan het gesprek?

Nog geen berichten.
Versta je Engels? Klik hier om de discussie op de Engelstalige Khan Academy website te bekijken.